Kıvırcık Ali Kimdir?
Ali Özütemiz veya bilinen adıyla Kıvırcık Ali (11 Ekim 1968; Erenli, Turhal, Tokat - 11 Ocak 2011; Büyükçekmece, İstanbul), Türk besteci, müzisyen ve şarkıcı.
Özütemiz, Turhal, Tokat'ın Erenli köyünde dokuz kardeşin en küçüğü olarak doğdu. Babası doğumundan 37 gün önce hayatını kaybetmiştir. Çocukluğunda çiftçilik ve çobanlık gibi mesleklerle uğraşırken aynı zamanda köy halkından bağlama çalmayı öğrenip düğün ve cemevlerinde çaldı. İlkokulu bitirdikten sonra okumayan Özütemiz, 1983'te ağabeyinin desteğiyle İstanbul'a geldi ve burada düğün salonu gibi mekanlarda bağlama çaldı, aynı zamanda piyasaya süremediği ve içindeki şarkıların bazıları ölümünden sonra yayımlanacak olan üç adet albüm kaydetti. "Kıvırcık" lakabını burada saçlarının kıvırcık olması nedeniyle aldı.
1995'te iki arkadaşıyla birlikte Grup Turnalar'ı kurdu. 1999'da Özütemiz'in ilk solo albümü Gül Tükendi, Ben Tükendim yayımlandı. 2000'deki Isırgan Otu ve 2004'teki Üçüncü Gurbet albümleriyle ticari başarı yakaladı. 2003'te Arzu Şahin ile ortak çalışması olan Düet albümü yayımlanırken 2006 ve 2008'de sırasıyla Geriye Dönün Seneler ve Hepimize Yeter Dünya albümleri yayımlandı.
Sanatçı 11 Ocak 2011'de Büyükçekmece, İstanbul'da kendi aracıyla geçirdiği bir trafik kazasında hayatını kaybetti. Ölümünün ardından aynı yıl Onbir Bir İkibinonbir / Veda isimli stüdyo albümü yayımlandı ve bu albüm ticari başarı elde etti. 2014 ve 2017'de sırasıyla Hasret ve Sevdiklerim isimli derleme albümleri yayımlandı.
Erken yaşamı
Özütemiz, 11 Ekim 1968'de Tokat'ın Turhal ilçesinin Erenli köyünde 9 kardeşin en küçüğü olarak doğdu. Annesinin adı Gülbahar ve babasının ismi Ali'dir. Babası "Aşık Ali" olarak bilinen bir halk ozanıydı ve Özütemiz'in doğumundan 37 gün önce bir traktör kazasında hayatını kaybetmiştir. Çocukluğunda çobanlık ve çiftçilikle uğraştı.Bağlama çalmayı köyün ozanı Mahmut Kaya, köy dedesi Sadık Körpeci ve ilkokul öğretmeni Fevzi Küpeli'den öğrendi. Sonrasında düğün ve cemevlerinde bağlama çalmaya başladı. İlkokulu bitirdikten sonra okumadı.
Ağabeyinin sayesinde 1983 yılında İstanbul'a geldi ve Kasımpaşa'daki Güngör Saz Evi ve Yapım Atölyesi'nde çalışmaya başladı.Bu sırada katıldığı Bahar Plak'ın düzenlediği bir ses yarışmasında aşıklama dalında birinci oldu.İstanbul'da üç ay solfej eğitimi aldı, aidatlarını ödeyemediği için eğitimini bıraktıktan sonra konfeksiyon atölyelerinde çalıştı ve gece kulübü ve düğün salonu gibi mekanlarda bağlama çaldı, "kıvırcık" lakabını bu dönemde saçlarının kıvırcık olmasından dolayı aldı. 1990-1991 yılları arasında askerlik hizmetini yaptı.1994-1998 yılları arasında besteleri kendisine ait olan 3 adet albüm yaptı fakat bu albümleri piyasaya süremedi. Ölümünden sonra bu albümlerdeki bazı şarkılar bir derleme albümünde yer aldı.
Kariyeri
Büyük şirketlerin patronlarının önüne bandrol rakamları geldiğinde herkes en üst sıralarda Kıvırcık Ali ismini görüyor ama kimse hakkında bir şey bilmiyor. İsmi biliniyor ama kendi bilinmiyor. Tarkan'dan sonra korsanı en çok yapılan kişi o. Tuhaf bir dinleyici kitlesi var, popülaritesi inanılmaz, sağcısı da solcusu da onu dinliyor.
“Hasan Saltık, Kalan Müzik'in kurucusu’’
1995-1998: Grup Turnalar
Özütemiz, 1995'te İbrahim Akkaya ve Mustafa Yılmaz ile Grup Turnalar'ı kurdu ve Türkülerden Türkülere Yol Eyledik adlı ilk albümlerini 1996'da Devsan Kasetçilik etiketiyle çıkardılar. Albümde "Bu Yıl Benim Yeşil Bağım Kurudu", "Ordu'nun Dereleri" ve "Güzelliğin On Para Etmez" gibi eserleri yorumladılar.1997'de Çiğdem Çiftçi gruba katıldı.Ardından 1998'de Türküler Kimliğimiz adlı albüm yayımlandı. Bu albümde ağırlıklı olarak geleneksel eserler yer aldı.
1999-2002: Gül Tükendi, Ben Tükendim, Isırgan Otu ve katkı sağladığı albümler
1999'da Özütemiz'in ilk solo albümü Gül Tükendi, Ben Tükendim İber Müzik etiketiyle piyasaya sürüldü. 8 Kasım 2000'de piyasaya sürülen Isırgan Otu albümü, 2001'de 120.000 adet satılarak Türkiye'de yılın en çok satılan 21. albümü oldu. 2001'de yayımlanan Hilmi Yarayıcı ve Mustafa Özarslan'ın Salkım Söğüt 3 albümünde "Mehmet Ali Ağıdı" parçasını Özarslan ile birlikte söyledi. Arzu Şahin'in 6 Eylül 2002'de yayımlanan Ayrılık albümünde, sözleri Erdoğan Alkan'a ait "Ayrılık" isimli şarkıyı besteledi. Ahmet Kaya'nın ölümünden sonra yayımlanan 2002 tarihli Dinle Sevgili Ülkem saygı albümünde "Nereden Bileceksiniz" şarkısını seslendirdi.
2003-2005: Düet, Üçüncü Gurbet, Türkülerle Döndük ve katkı sağladığı albümler
28 Mayıs 2003'te Arzu Şahin ile Düet albümü İber Müzik etiketiyle yayımlandı. 9 Nisan 2004'te İber Müzik etiketiyle yayımlanan Üçüncü Gurbet aynı yıl 160.000 adet satılarak Türkiye'de halk müziği kategorisinde 2004'ün en çok satılan ikinci albümü ve genelde en çok satılan 41. yerli albüm oldu. Ferhat Tunç'un 2005 tarihli Sevmek Bir Eylemdir albümünde "Oğul" parçasını besteledi ve Tunç'la birlikte söyledi.
Grup Turnalar'ın mevcut üyeleri Ali Özütemiz, İbrahim Akkaya ve Çiğdem Çiftçi'ye Mesut Çiftçi ve Binali İlgün katıldı ve 7 Haziran 2005'te Türkülerle Döndük isimli üçüncü albümleri İber Müzik etiketiyle yayımlandı. Albümde ağırlıklı olarak anonim türküler yer aldı, ayrıca aranjeleri ve albüm yönetimini grubun kendisi üstlendi. Ayrıca aynı yıl yayımlanan Şeyda Türküler 1 albümünde "Zeytin Yaprağı Yeşil" adlı türküyü seslendirdiler.
2006: Geriye Dönün Seneler
3 Mart 2006'da İber Müzik etiketiyle Geriye Dönün Seneler yayımlandı. Söz yazarı olarak Yusuf Hayaloğlu, Mahmut Erdal ve Dursun Ali Akınet gibi sanatçılar katkı sağladı. Ayrıca Nesîmî ("Yar Ali Yar"), Pîr Sultan Abdal ("Görmeye Geldim"), Amasyalı Fedai Baba ("Ayrılık") ve Aşık Maksut Feryadi ("Gününe Düştüm") eserleri de yer aldı. Albümde Ozan Emekçi'nin bestelediği "Yar Ali Yar" haricindeki bütün şarkıları Özütemiz besteledi. Bağlamalarda Özütemiz'in yanı sıra Erdal Erzincan ve Erol Parlak katkı verdi. Özütemiz, albümün isminin anlamını "O kadar sıkıntılı, aç susuz geçirdiğimiz dönemleri şimdi gülerek, gülümseyerek anlatıyoruz. Bunun için 'Geriye Dönün Seneler' dedim." şeklinde açıklamıştır.
Albüm, 2006'da 67.000 adet satılarak Türkiye'de yılın en çok satılan 45'inci albümü olmuştur.
2008-2009: Hepimize Yeter Dünya ve katkı sağladığı albümler
15 Temmuz 2008'deHepimize Yeter Dünya İber Müzik etiketiyle yayımlandı.Albüm, Türkiye'de 24.000 ile en çok bandrol alan 62. yerli albüm oldu. 2009'da yayımlanan Aydın Öztürk Bestelerini Söylediler 2'de yer aldı. Aynı yıl yayımlanan Berrin Kayran'ın Bir Varmışsın, Bir Yokmuşsun albümünde "Yar Gözlerin Yemyeşil" şarkısını Kayran'la birlikte söyledi.
Kişisel yaşamı
Özütemiz 1988'de Şadıman Baş ile evlenmiş ve bu evlilikten iki çocuğu olmuştur, sonrasında boşanmış ve 22 Ocak 2010'da Aslı Güven ile evlenmiştir.
Müzikal tarzı.
Özütemiz, Alevi kültürünü arabeskleştirdiği yönünde eleştiriler almıştır. Sanatçı ise türküleri bağırarak okumayı sevdiğini, Anadolu ve Alevi kültürünün birleşiminden oluşan bir tarzı olduğunu söylemiştir:
« Kültürümüzü bugünlere taşıyan çok yiğit ozanlarımız, duayenlerimiz, ustalarımız var. Geleneksel türkülerden derlediklerini ortaya koymuşlar. Ben kendi bestelerimi okuyorum, benim bir tarzım var. Ben gerçekten suyumu Anadolu'dan alıyorum, hamurumu Alevi kültüründe yoğurmuşum. Ama ortaya kendi tarzımı koymuşum. Ustalarıma bir gün 'Niye zalımlık ediyorsunuz. Sizin gibi okuduktan sonra bana ne hacet?' dedim. Geleneksel okumuyorum ki bozayım, kendi türkülerimi, daha doğrusu kızarlar şimdi, türkü formunda bestelerimi okuyorum. Neyi arabesk? Yani türküler bağrılarak söylenemez mi? Hissettiğim gibi, yaşadığım gibi okuyorum, bağırarak söylemek daha hoşuma gidiyor, sesim de var. Benim acılı okumam, uzun seslerle okumama arabesk diyorlarsa onların düşüncesi. Acılı okuyorum, çünkü sesimde acı, hançeremde ateş var. Gözlerimin içine çok iyi baktığında acıyı görebilirsin. »
(Cumhuriyet gazetesinin 9 Temmuz 2006 tarihli sayısı, sayfa 7)
Özütemiz; Muhlis Akarsu, Abdullah Papur, Ali Kızıltuğ, Ali Ekber Çiçek, Musa Eroğlu, Arif Sağ, Sabahat Akkiraz, Rıza Aslandoğan, Ali Çınar ve Mehmet Çınar'ın gençliğinde etkilendiği sanatçılar olduğunu söylemiştir. Ayrıca Ahmet Kaya'nın "fanatik bir hayranı" olduğunu dile getirmiştir.
Ölümü ve sonrası
11 Ocak 2011 tarihinde, Ankara'da katılacağı TRT 1'de yayımlanacak bir televizyon programına gitmek için Atatürk Havalimanı'na doğru evinden yola çıkan Özütemiz, saat 5.30 civarında Tepecik, Büyükçekmece'de "ölüm virajı" olarak bilinen yolda kendi aracıyla geçirdiği bir trafik kazasında hayatını kaybetti. Hadımköy, İstanbul'daki Gülbahçe Mezarlığı'nda toprağa verildi. Karayolları Genel Müdürlüğü'ne açılan tazminat davasında Karayolları Genel Müdürlüğü sorumlu bulundu ve 294.000 TL para cezası kararı verildi.
Ölümünden sonra Çankaya, Ankara'nın Osman Temiz mahallesinde bir parka sanatçının ismi verildi. Şişli Belediyesi tarafından Özütemiz'in Hadımköy'deki mezarı için Mehmet Aksoy, Arif Sağ ve Emre Saltık gibi sanatçıların jüri üyesi olarak katıldığı bir anıt mezar yarışması düzenlendi. Dönemin Türkiye başbakanı Recep Tayyip Erdoğan bir başsağlığı mesajı yayımladı ve Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu sanatçının yakınlarına taziye ziyaretinde bulundu. Ayrıca Türk halk müziği sanatçısı Ali Kızıltuğ, Özütemiz'in ölümü için bir ağıt yazdı.
Ölümünden sonra yayımlanan Onbir Bir İkibinonbir / Veda isimli 16 Mart 2011 tarihli stüdyo albümü, yayımlandığı yıl 60.000 adet satılarak Türkiye'de yılın en çok satılan sekizinci albümü oldu. Albümde "Al Ömrümü" şarkısında Yıldız Tilbe yer aldı ve albümün bitiş şarkısı olan "Kimim Kaldı"yı oğlu Eren Özütemiz besteledi ve söyledi.
Kalan Müzik'in 30 Mayıs 2014 tarihli derleme albümü Aleviler'e Kalan II'de Kıvırcık Ali'nin "Ben Melanet Hırkasını" şarkısı yer aldı.
17 Eylül 2014'te Hasret isimli yayımlanmamış kayıtlarından oluşan bir derleme albüm İber Müzik etiketiyle yayımlandı.Bu albümde, Gül Tükendi, Ben Tükendim'den önce kaydedilip yayımlanmayan şarkıları ve stüdyo albümlerinde yedek olarak kaydedilip albümde yer verilmeyen parçaları yer aldı. Kayıtlarda vokal olduğu gibi bırakılırken müzik yeniden kaydedildi. Albümde Aşık Hüdai, Aydın Öztürk, Dursun Ali Akınet, Mahmut Erdal, Maksut Koca ve Yusuf Hayaloğlu gibi sanatçıların sözlü eserleri yer aldı. Albümdeki "Sen Yalan mıydın" parçasının klibi Caner Erzincan'ın Mar isimli filminin kesitlerinden oluşturuldu. Albüm, 2014'te 11.985 adet satılarak Türkiye'de yılın en çok satılan 37. albümü oldu.
12 Haziran 2017'de Sevdiklerim isimli ikinci derleme albümü İber Müzik etiketiyle yayımlandı. Özütemiz'in orkestrasıyla çaldığı canlı kayıtlardan derlenen albümde Ahmet Kaya'nın iki şarkısı ve Sezen Aksu'nun "Belalım" şarkısı yer aldı.
26 Kasım 2018'de Kıvırcık Ali'nin bestelerinin de yer aldığı, oğlu Eren Özütemiz'in ilk albümü Senden Kalan İber Müzik etiketiyle yayımlandı.
Diskografi
Stüdyo albümleri
Gül Tükendi, Ben Tükendim (1999)
Isırgan Otu (2000)
Düet (2003, Arzu Şahin ile ortak albüm)
Üçüncü Gurbet (2004)
Geriye Dönün Seneler (2006)
Hepimize Yeter Dünya (2008)
Onbir Bir İkibinonbir / Veda (2011)
Derleme albümler
Hasret (2014)
Sevdiklerim (2017)
Televizyon programları
Bir Çift Turna (Flash TV, Arzu Şahin ile)
Gönüller Bir Olsun (Kral TV, Yusuf Hayaloğlu ve ardından Cansu Koç ile)